کیست زیر پوستی؛ علل، علائم، تشخیص و درمان

سطح پوست شما (اپیدرم) از لایه های محافظ نازکی از سلول ها تشکیل شده است که بدن شما دائماً آنها را می ریزد. اکثر کیست های پوستی زمانی ایجاد می شوند که این سلول ها به عمق پوست شما مهاجرت کرده و به جای ریزش تکثیر شوند. تجمع کراتین در زیر پوست معمولاً منجر به کیست های پوست می شود. کراتین پروتئینی است که به طور طبیعی در سلول های پوست وجود دارد.

دلایل متعددی باعث ایجاد کیست می شود از جمله عفونت ها، داروها، انواع بیماری های ارثی و التهابات مزمن و طولانی مدت در بدن. کیست ها معمولاً بدون درد هستند و هیچ مشکلی برای بدن ایجاد نمی کنند، مگر اینکه این کیست های زیر جلدی خیلی بزرگ باشند یا عفونی شوند. همچنین اگر کیست زیر جلدی در ناحیه حساسی از بدن رشد کند نیز می تواند منجر به درد و مشکلاتی در بدن شود. برای درمان کیست زیر پوست صورت نیاز دارد که بدانید علت ایجاد کیست زیر چیست. اکثر موارد، کیست پوستی و زیر پوستی خوش‌خیم است و به راحتی درمان می‌شود.

علل ایجاد کیست های پوستی

پوست در تنظیم دمای بدن، دفاع در برابر عفونت و سایر عوامل محیطی، نقش بسیار مهمی را ایفا می کند. پوست از چند جزء مهم مانند فولیکول مو، غده چربی، غده عرق و غیره تشکیل می شود تا هر کدام نقش های متنوعی در عملکرد پوست دارند. برخی از سلولهای پوستی پروتئینی بنام کراتین را تولید می کنند و به سمت لایه های سطحی پوست یعنی اپیدرم می آورند. زمانی که عملکرد این سلولها بنابه دلایلی دچار اختلال شوند، این کراتینها بجای آمدن به سطح پوست در زیر و عمق پوست میمانند و کیست پوستی را ایجاد می کنند.

سایر علل ایجاد کیست پوستی

• عفونت
• مشکلات ژنتیکی
• التهاب مزمن
• اشتباهات در رشد جنینی
• انسداد مجاری
• نقص سلولی
• انگل
• آسیب ها در داخل و خارج از پوست

علائم ایجاد کیست های پوستی

رنگ پوست بدن، سفید یا زرد رنگ

• معمولاً دارای یک مرکز تیره رنگ
• رشد بسیار کند
• اندازه ی نخود و یا چند سانتی متر
• عفونت خارج شده بوی بدی دارد.
• انواع کیست های پوستی و زیر پوستی

کیست ها به انواع مختلفی تقسیم می شوند. از جمله مهمترین آنها باید به موارد زیر اشاره نماییم:

• کیست های سباکوس
• کیست های آکنه ای
• کیست های درموئید
• کیست های شالازیون
• توده های سفت زیر پوست
• توده های زیر پوست صورت

روش های تشخیص کیست های پوستی

برای تشخیص کیست پوستی صورت، پزشک توده و پوست اطراف آن را معاینه می کند و سابقه پزشکی شما را بررسی می کند. اگرچه این کیست ها با معاینه تشخیص داده می شوند؛ اما گاهی اوقات برای تأیید نیاز به سونوگرافی است.

روش های درمان کیست های پوستی

برای درمان کیست ممکن است متخصصین روش‌های مختلفی را پیشنهاد و تجویز کنند. خیلی از کیست‌ها آن‌قدر جدی نیستند که پزشک روش درمانی به‌خصوصی تجویز کند؛ اما به‌طورکلی آنها برای کنترل کیست‌های پوستی به‌خصوص در ناحیه صورت چند روش درمانی را توصیه می‌‌کنند. متداول‌ترین درمان‌های پزشکی کیست صورت عبارت‌اند از:

تخلیه با سوزن

یکی از روش‌های درمان کیست‌های پوستی و کیست صورت استفاده از سوزن‌های استریل تحت نظارت پزشک است. در این روش متخصص به‌وسیله سوزن‌های تمیز مایعات و دیگر مواد داخل کیست را تخلیه می‌کند.

تجویز دارو

برخی از داروها می‌توانند در کاهش علائم و به‌ویژه التهاب ناشی از کیست پوستی مؤثر باشند. پزشک با تجویز و تزریق برخی از داروهای کورتیکواستروئید تلاش می‌کند علائم کیست را بهبود ببخشد.

جراحی

به ندرت پیش می‌آید که پزشک برای درمان کیست‌های صورت از روش‌های جراحی استفاده کند. اغلب کیست‌هایی که در پوست سر یا پشت گوش ایجاد می‌شوند همچون کیست پیلار و سباسه به این روش تحت درمان قرار می‌گیرند.

تخلیه کیست های پوستی

در این روش، محل کیست توسط پزشک به صورت موضعی بی حس شده و کیست با ایجاد برشی کوچک تخلیه می شود . سپس به مدت یک یا دو روز بعد از تخلیه کیست زخم پانسمان می شود . زخم ناشی از تخلیه کیست پس از یک یا دو هفته بهبود پیدا می کند . افراد جهت درمان یا پیشگیری از عفونت ها ممکن است به مصرف دارو های آنتی بیوتیک نیاز داشته باشند . روش تخلیه برای کیست های اپیدرموئید یا پیلار بر روی پوست مناسب نمی باشد زیرا در این فرآیند کیست درون پوست باقی مانده و دوباره تشکیل می شود . علاوه بر آن، تخلیه کیست می تواند سبب بروز جای زخم بر سطح یا زیر پوست شود . وجود این زخم ها برداشت کیست را در آینده دشوار می کند .

جراحی انواع کیست پوستی

در برخی کیست ها همچون گانگلیون، بیکر و درموئید جراحی یک گزینه درمانی به شمار می رود. پزشک ناحیه مورد نظر را به صورت موضعی بی حس کرده و پس از ایجاد برشی کوچک کیست را بیرون می آورد. برداشت جراحی کیست منجر به بروز جای زخم یا اسکار می شود. اندازه این جای زخم به عوامل مختلفی از جمله اندازه کیست بستگی دارد.

مراقبت پس از درمان کیست های پوستی

پزشک برای مراقبت از جراحی کیست پس از عمل دستورالعمل هایی به بیمار ارائه می دهد. این موارد می توانند شامل توصیه های زیر باشند:

• زخم را با یک بانداژ خشک بپوشانید. امکان دارد زخم به مدت چند روز ترشحات داشته باشد که تعویض بانداژ توصیه می شود.
• در صورتی که گاز درون زخم قرار گرفته باشد باید برای برداشتن آن به مطب پزشک مراجعه کرد. البته ممکن است پزشک نحوه خارج کردن گاز را به بیمار آموزش دهد.
• باید داروهای آنتی بیوتیک خوراکی را حتی در صورت التیام زخم به طور کامل مصرف کرد.
• پماد ها و کرم های آنتی بیوتیک را به گونه توصیه شده مصرف کنید.
• دارو های مسکن تجویزی یا بدون نسخه را به گونه تجویز شده مصرف کنید.
• زمان التیام زخم به نوع کیست و نحوه برداشت آن بستگی دارد.